Begin december kwamen honderden coöperaties uit de hele wereld samen in Seoel voor het 33e congres van de Internationale Coöperatieve Alliantie1(ICA), met als thema: “onze coöperatieve identiteit versterken”. Ook Smart was vertegenwoordigd2. In principe had de conferentie vorig jaar moeten plaatsvinden, maar de coronapandemie gooide roet in het eten, wat het thema nog relevanter maakte. Coöperaties zijn immers een alternatief economisch model dat steunt op zeven principes, zoals de democratische controle door de leden, de samenwerking tussen coöperaties en aandacht voor de gemeenschap. De coöperatieve waarden zijn dan weer gebaseerd op zelfredzaamheid, verantwoordelijkheidszin, democratie, gelijkheid, billijkheid en solidariteit. Al die elementen vormen niet alleen het DNA van coöperaties. Het zijn ook belangrijke factoren om meer vaart te zetten achter de economische en sociale transitie die de wereld zo nodig heeft om het welzijn van de mensheid en de planeet te redden en te verbeteren.
De Verenigde Naties hebben duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG) uitgewerkt om ondernemingen en regeringen aan te sporen actief aan de transitie deel te nemen. Hoewel coöperaties door hun principes en waarden een betere bijdrage leveren aan die SDGs, zijn het toch de kapitalistische bedrijven die de media-aandacht wegkapen en hun bijdragen het best in de verf kunnen zetten. Daarvoor zetten ze steeds vaker kleine acties in de kijker, in plaats van hun extractieve manier van werken in vraag te stellen. Denk maar aan Amazon, dat pronkt met zijn beleid van maatschappelijk verantwoord ondernemen, terwijl zijn economisch model gebaseerd is op de extreme uitbuiting van werknemers en tal van kmo’s overkop doet gaan. Hoewel alle acties in de goede richting positief zijn, volstaan de kleintjes niet meer. Gezien de huidige situatie hebben we nu dringend nood aan een verandering van het economische systeem die verdergaat dan een “green & social washing”.
Om te tonen wat de echte duurzame economische alternatieven zijn, is het essentieel dat coöperaties hun capaciteit verbeteren om prestatie- en impactindicatoren te ontwikkelen, en daar vooral over leren communiceren. Nu de digitalisering steeds meer aan kracht wint, staan we bovendien aan het begin van de vierde industriële revolutie. De ICA probeert dan ook in te spelen op de uitdagingen voor de coöperatieve wereld en vooral op de rol van coöperaties om ervoor te zorgen dat die nieuwe economie sociaal rechtvaardig en democratisch is.
Gezien de enorme uitdagingen en evoluties was het congres van de ICA ook ideaal om de coöperatieve waarden en principes nog eens te bespreken, verdiepen en in vraag te stellen. De deelnemers werden ook opgeroepen om hun steentje bij te dragen via het onlineportaal van de conferentie.
De vertegenwoordigsters van Smart (afgevaardigd bestuurder Anne-Laure Desgris en de verantwoordelijke voor institutionele betrekkingen Sarah de Heusch) namen actief deel aan de debatten op verschillende niveaus. Zo waren ze tijdens de algemene vergadering van Cicopa (het netwerk van werkerscoöperaties waarvan de coöperatie lid is) getuige van de officiële opening van de Aziatisch-Pacifische tak van het netwerk. Vervolgens namen ze actief deel aan drie panels. Eerst stelden ze het werk voor van de door Smart gecoördineerde werkgroep “Future of work” van de ICETT (International Cooperative Entrepreneurship Think Tank). In het tweede panel bespraken ze de mogelijkheden en uitdagingen van de digitalisering voor coöperaties, en ten slotte stelden ze Smart voor tijdens de sessie over de bijdrage van coöperaties aan waardig werk. Smart zal actief blijven meedenken met de ICA over de coöperatieve identiteit en de acties die moeten worden gevoerd, in het bijzonder op het vlak van werk en digitalisering. We houden jullie op de hoogte.
1 Alle coöperatieve sectoren zijn er vertegenwoordigd (consumentencoöperaties, bankencoöperaties, landbouwcoöperaties, werkerscoöperaties enz.).
2 Als lid van de Belgische federatie Febecoop en van het netwerk Cecop (Europees netwerk van werkerscoöperaties) maakt Smart deel uit van de internationale coöperatieve beweging onder de paraplu van de Internationale Coöperatieve Alliantie.