In deze rubriek vindt u de aanwinsten van het documentatiecentrum van Smart en Culture & Démocratie, dat in onze kantoren in Brussel is gevestigd.
“Coöperaties en vakbonden: welke gemeenschappelijke invalshoeken?”
Dit is het onderwerp van de tweede editie van een forum op 24 november 2022 in Luik waar vertegenwoordigers van vakbonden en van sociale economie-ondernemingen met elkaar in debat gaan.
Tijdens deze bijeenkomst zullen het werk en de conclusies van Werkgroep 3 van “escap ” worden gepresenteerd: “Participatie van werknemers in de besluitvorming en sociaal overleg: belangrijkste spanningen en manieren om deze te verzoenen“. (Enkel in het Frans).
In het documentatiecentrum zijn meerdere boeken met betrekking tot dit onderwerp aanwezig:
Guy Van Gyes De onderneming is van ons allemaal: De Belgische werknemersinspraak innoveren (2015)
Dit boek bestaat uit drie delen. Er wordt een historisch en actuele stand van zaken gegeven van werknemersparticipatie in België;
-een zicht gegeven op het ondernemingsmodel van de toekomst en een kritiek geformuleerd tegenover het momenteel heersende model van winstmaximalisatie voor aandeelhouders;
-Voor de vernieuwing van de werknemersinspraak in België worden enkele instrumenten aangereikt en mogelijke pistes besproken.
En in het Frans:
Alexis Cukier Le travail démocratique (2017)
Democratisch werken. Dit boek in de sociale en politieke filosofie levert een bijdrage aan het huidige debat over de toekomst van werk en democratie, en over hoe het kapitalisme te overwinnen. De auteur verdedigt een eenvoudige stelling: als we de democratie willen radicaliseren, moeten we eerst met de democratisering van het werk beginnen.
Maxime Quijoux Adieux au patronat. Lutte et gestion ouvrières dans une usine reprise en coopérative (2018)
Afscheid van de bazen. Arbeiderscoöperatie neemt fabriek over. Behoort het vakbondswezen in Frankrijk tot het verleden? Waar grote nationale demonstraties mislukten gaan vakbondsmensen de strijd aan op hun werkplek zelf. Een voorbeeld hiervan is Hélio-Corbeil, een drukkerij in Corbeil-Essonnes: in februari 2012 slaagden de werknemers er in onder leiding van de vakbond CGT het bedrijf over te nemen in de vorm van een coöperatieve en participatieve vennootschap (een ‘Scop’). Tachtig banen werden gered en het bedrijf kon opnieuw opstarten. De auteur deed langdurig onderzoek, in het bedrijf zelf en in archieven. Dit boek is een verslag over het ontstaan van deze strijd en over de oprichting van de coöperatie.
Twee boeken van Benoît Borrits:
Au-delà de la propriété. Pour une économie des communs (2018)
Voorbij het eigendom. Voor een economie van commons. Voor dit boek deed de auteur onderzoek naar de coöperatieve beweging, naar de verschillende vormen van collectief eigendom in de negentiende eeuw, naar de Sovjetstaten, naar de socialisering zoals die in 1936 in Spanje plaatsvond, en naar de poging van de Joegoslavische communisten tot een hervorming van het zelfbestuur. Hij stelt een denkrichting voor die voorbij het privé-bezit van productiemiddelen gaat, of die nu privaat/kapitalistisch of collectief zijn.
en
Coopératives contre capitalisme (2015)
Coöperaties tegen kapitalisme. Als een bedrijf failliet gaat of vrijwillig door de eigenaren wordt gesloten, hoeft werkloosheid niet de onvermijdelijke toekomst te zijn voor de werknemers. Soms is een andere oplossing mogelijk: de werknemers zelf zetten de productie voort, en starten een bedrijf zonder eigenaar. Een nieuwe sociale democratie wordt gecreëerd: produceren en consumeren krijgen een andere waarde, de productie wordt niet langer door enkel winst bepaald. Met ‘Coöperaties tegen kapitalisme’ geeft de auteur ons een overzicht van dit soort nieuw ontstane coöperaties in Frankrijk, in Griekenland, in Italië en in Spanje. Benoît Borrits toont met voorbeelden en cijfers aan dat een onderneming die door de werknemers zelf wordt geleid zelfs een grotere overlevingskans heeft dan een kapitalistische onderneming.