De Verenigde Naties (VN) riepen 2025 uit tot het internationaal jaar van de coöperaties. Onder impuls van de hashtag #IYC2025 wilde de VN meer mensen en organisaties aanzetten tot actie. Het is immers al voor veel mensen duidelijk dat coöperaties aan een betere wereld bouwen, maar nog lang niet voor iedereen. Het internationaal jaar moest de schijnwerpers zetten op hoe coöperaties bijvoorbeeld armoede bestrijden of waardig werk en duurzame groei creëren.
Op het internationale toneel werd de aftrap voor het IYC2025 al in november 2024 gegeven. De Internationale Coöperatieve Alliantie (ICA) verzamelde meer dan 3.000 coöperatieve spelers op haar conferentie in New Delhi. Onder hen ook een Belgische delegatie met onder meer mensen van CERA en het Kenniscentrum Coöperatief Ondernemen (KCO). Ook voor Smart was het een unieke gelegenheid om in dit internationale kader te getuigen over de ledenvoordelen die coöperatieve ondernemers ervaren en om een pleidooi te houden voor meer vrouwelijk leiderschap.
Al tijdens die eerste contacten met verschillende coöperatieve culturen ontstonden concrete nieuwe engagementen. Zo werd Smart begin 2025 voorzitter van de denk- en doetank ‘International Cooperative Entrepreneurship Think Tank’ (ICETT). Daardoor kunnen we ook in de komende jaren samenwerken met coöperaties van over de hele wereld. Zo staan er projecten op stapel om het coöperatief model (nog) meer op de agenda te krijgen van onderwijs- en onderzoeksinstellingen – en dus op de curricula van studenten. We zullen in 2026 ook werken aan de manier waarop we communiceren rond onze coöperatieve identiteit (de waarden en principes die ons tot coöperatie maken). Er zijn bovendien plannen om het concept van de World Cooperative Monitor¹ te evalueren. Kortom, de voorbereiding voor het volgend internationaal jaar van de coöperaties in 2035 is vandaag al gestart.
In 2025 werden ook de leidinggevenden van grote internationale coöperaties een eerste keer bij elkaar gebracht in een nieuw netwerk, de ‘Cooperative and Mutuals leadership Circle’ (CM50). Ze spraken het engagement uit om de coöperatieve economie naar voren te schuiven als volwaardig alternatief voor het kapitalistische model. Daarom willen ze overheden blijven overtuigen dat coöperaties bouwen aan een eerlijke en duurzame economische toekomst.
Iets verder dan onze coöperatieve neus zagen we ook veel bekende gezichten op het Global Social Economy Forum en focusten webinars met onder meer de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) en de Europese Commissie op de impact van coöperaties. Het afgelopen jaar stond dus bol van de ontmoetingen en er werden veel plannen gemaakt. Té veel plannen allicht, maar er is alleszins genoeg inspiratie om de komende jaren mee aan de slag te gaan. Ook al valt binnenkort het doek over 2025, de effecten van dit internationaal jaar van de coöperaties zullen nog een tijdje nagalmen.
Een feest is maar een feest als je er zelf bent geweest. Maar met het komen van de jaren moet je ook de tijd nemen om alles te verwerken. En hoe kan je dat beter doen dan door nieuwe plannen te maken voor het volgende internationaal jaar van de coöperaties? Op naar 2035!
Meer weten over het IYC2025?
- IYC2025 is halfweg, een stand van zaken
- 2025: Internationaal Jaar van de Coöperaties, Smart en haar projecten
- Samenwerking tussen coöperaties. Een terugblik op de ICA World Conference
¹ De WCM lijkt qua naam op de Belgian Cooperative Monitor maar had tot nu een andere insteek door een ranglijst op te stellen van de grootste coöperatieve spelers. In 2025 werd een speciale WCM uitgebracht met getuigenissen en interviews vanuit de coöperaties.
monitor.coop