LaVallée: Smart trekt zich terug uit het project

Het leven van de gemeenschap

Op dinsdag 21 januari 2025 heeft de Raad van Bestuur (RvB) van je coöperatie SmartCoop beslist om haar activiteiten in LaVallée in Molenbeek stop te zetten. De third place met tal van werkruimten en waar heel veel evenementen werden georganiseerd, werd iets meer dan tien jaar geleden door Smart opgericht. Het was dus geen makkelijke beslissing. Maar LaVallée is altijd verlieslatend geweest en er waren grote investeringen nodig om de activiteiten te kunnen voortzetten, met een financieel risico dat meer dan 1,5 miljoen euro zou bedragen. De beslissing van de Raad van Bestuur ligt ook in lijn met haar strategische beslissing om Smart opnieuw op haar kernactiviteiten te laten focussen: professionele projecten ondersteunen, zowel in de kunst- en cultuursector als in alle andere sectoren.   

Een avontuur dat begon in 2014  

In 2014 creëerde Smart het project LaVallée. Sindsdien is het uitgegroeid tot een populaire plek in de Brusselse culturele wereld – te midden van een volkswijk – waar sociale banden gecreëerd worden. LaVallée staat bekend om de vele evenementen en alle projecten werden aangestuurd door een gepassioneerd en toegewijd team. Bovendien verhuurt LaVallée werkruimtes en ateliers aan 180 ondernemers. We hebben samen een ongelooflijk avontuur beleefd op deze plek. Denk maar aan de debatten met bekende en minder bekende personen voor volle zalen, tentoonstellingen, concerten en ontmoetingen allerhande. De voorbije tien jaar waren doorspekt met uitzonderlijke momenten, enorm veel passie, materiële en menselijke investeringen. Maar dit mooie verhaal telde ook de nodige moeilijkheden en obstakels, en het was gewoon niet meer mogelijk om ermee door te gaan.

Want ondanks alle vitaliteit en belangstelling is de locatie altijd verlieslatend geweest. Er waren grote investeringen nodig en de gemeenschap als geheel moest een aanzienlijk financieel risico dragen. Ook al is het doel van Smart niet om winst te maken tegen elke prijs of om te voldoen aan een kapitalistische logica van winstgevendheid, het is toch belangrijk dat de door duizenden leden gedeelde onderneming op zijn minst voor een economisch evenwicht zorgt. De Raad van Bestuur bestaat voor het merendeel uit gebruikers en is zich bewust van de menselijke impact van de beslissing. Het viel hen dan ook zwaar te moeten erkennen dat Smart er niet in slaagt het model te stabiliseren, met de beslissing tot gevolg om de activiteiten van LaVallée in de loop van het jaar 2025 stop te zetten.

Deze beslissing vloeit voort uit een proces dat al in 2022 begon.  

Toen bekeek de RvB welke plaats third places innamen in het ecosysteem van het project Smart. Daaruit bleek dat ze ongelooflijk interessant en belangrijk zijn voor de leden die de gedeelde onderneming gebruiken, maar dat het een vak apart is om ze te beheren. En dat is noch de specialiteit van Smart, noch haar belangrijkste missie, wat leidt tot buitensporige kosten en tekorten voor de hele Smart-gemeenschap. Het Smart-model, haar werking, haar tools en diensten worden immers gefinancierd door de gemeenschappelijke bijdrage van alle productie-eenheden.

Er werden verschillende scenario’s bestudeerd en voorgesteld aan de RvB. Een ervan was een overname door een organisatie die third places met een project beheert, rekening houdend met de kenmerken en waarden van LaVallée. Een vereiste was dat het DNA van het project en de band met de buurt behouden bleven, dat de vaste huurders konden blijven en dat er een economisch evenwicht zou zijn. Een ander scenario was om het huurcontract en de activiteiten over te dragen. De eerste optie leidde tot onderhandelingen met een overnemer die bijna een jaar in beslag namen. Maar dat bracht nog altijd een financieel risico met zich mee dat te hoog was voor Smart en kon oplopen tot meer dan € 1,5 miljoen. Daarom heeft de RvB dus beslist om de activiteiten in LaVallée te staken.

De prioriteit bestaat er nu in te zorgen dat de teams die de site beheren en runnen de best mogelijke ondersteuning krijgen.

Onze dank gaat uit naar alle mensen die het mogelijk hebben gemaakt dat deze plek al meer dan tien jaar bestaat en naar alle teams en verschillende belanghebbenden die erbij betrokken waren. De activiteiten in LaVallée zullen later dit jaar worden stopgezet en we houden jullie uiteraard op de hoogte.

***

Pers: https://smartbe.be/nl/pers/ 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *